HAREM NEDÝR?

Harem lûgatte korunan, mukaddes ve muhterem yer anlamýna gelir. Ev, konak ve saraylarda genellikle iç avluya bakacak bir þekilde planlanan, kadýnlarýn yabancý erkeklerle karþýlaþmadan rahatça günlük hayatlarýný sürdürdükleri kýsýmdýr. Burada yaþayan kadýnlara da harem deniyor olmasý, Ýslamiyet'in bu bölümlere, özellikle hane kadýnlarýyla belirli bir kan baðý dýþýnda kalan erkeklerin (nâmahrem) giriþini yasaklamasýndan kaynaklanýr.


Osmanlý Ýmparatorluðu'nda harem



Devlet içinde yer edinmeye baþlayan haremin Ýki temel fonksiyonu vardýr. Birincisi Padiþahýn özel yaþamýný sürdüðü ve eþ bulduðu yerdir. Fatih'le birlikte þehzadeler yabancý hanedanlarla evlenmeyi býraktýklarýndan bu çok önemli ve hanedanýn devamý için vazgeçilmez bir fonksiyondur. Ýkincisi bir okuldur. Enderun mezunu devþirme gençlerle sarayda eðitim almýþ cariyelerin evlendirilmesiyle eðitime dayanan bir aristokrasi kurulmuþtur. Padiþaha ve hanedana baðlý bir aristokrasi yaratýlmasýný saðlamak için cariyelerin eðitilmesini saðlayan kurumdur.


Osmanlý’da harem, herkesin giremediði bir ortamdý. Sözcük olarak harem 'dokunulmaz, kutsal' anlamýna gelir. Bilinenin aksine Osmanlý'da 'Harem-i Humayun', devlet adamlarý yetiþtiren 'Enderun' mekteplerine paralel bir kurumdu.