ASPAVA

Nereden çýkmýþ peki bu Aspava?.. Ankara’yý yaþayanlar bilecektir; kentin üç kebapçý-dürümcüsünden birinin ismi bu. “Hele eskiden Ankara küçük ve nereye baksan nereye dönsen Aspava” imiþ.

* * *

Ýlk Aspava, 1963 yýlýnda dünya ve olimpiyat þampiyonu güreþçimiz Mahmut Atalay tarafýndan kurulmuþ. Ankara, Hükümet Caddesi Mahmut Atalay Sokak’ta faaliyetini sürdüren Aspava tescilli bir marka olup, hiçbir þahýs veya kuruluþa isim hakký vermemiþ. Buna raðmen; Yeni Aspava, Yýldýrým Aspava, Meþhur Aspava gibi, yurt içinde 500’ün üzerinde, yurt dýþýnda 100’ün üzerinde lokanta varmýþ.

Diðer Aspava’larla mahkeme yoluyla mücadelesini sürdüren ilk Aspava, Ulus’taki adresin ardýndan, bir yýl önce ikinci þubesini açmýþ ve bugün Ankara’da ayný duayý etmeye devam ediyor; “Allah Sýhhat Para Afiyet Versin Amin”.

Baþka baþka Aspava’lar
·Can Ataklý’nýn 1990’larda Sabah gazetesindeki köþesinin adý
·Teþvikiye’de bir kýrtasiye dükkâný
·Aliaða’da küçük bir berber salonu
·Zonguldak’ta bir tekel bayii
·Yalova’da eski bir kuyumcu
·Urfa’da bir bakkal dükkâný

Her yerde bu kadar raðbet gören bu ismi Güneydoðu’da bir yerin adý sananlar olduðu gibi, tok karýnla ASPAVA harflerinden yeni manâlar türetme oyunu da oldukça yaygýn...

“Allah Sevgisiz Parasýz Aþksýz Varetmesin Amin” gibi.

Roman dilinde “Aspava”

1960’lý yýllarda çok okunan polisiye roman yazarý Ümit Deniz, 50’lerin sonunda yarattýðý roman kahramaný Murat Davman ile ünlenmiþti. Dedektiflik ile ajanlýk arasýnda salýnan Murat Davman; köklü aileye, Batýlý bir kültüre ve Türklük þuuruna sahip, millî istihbaratýn da sýk sýk yardým aldýðý bir gazetecidir.

Her macerasýnda güzel kadýnlarla aþk ve þehvet dolu iliþkiler yaþayan, gözünü budaktan sakýnmayan, nice ölüm tehlikelerini birkaç sýyrýkla atlatan bu roman kahramanýn ilginç yönlerinden biri de, özellikle içki sofrasýnda “þerefe” yerine “aspava” diyerek kadeh kaldýrmasýydý.. . Doðal olarak herkes Murat Davman’a Aspava’nýn anlamýný sorar, O da “Allah Saadet Para Aþk Versin Amin” diye kýsalttýðý dileðinin anlamýný açýklardý...

Ýnsanlar zamanla bu dileði çok benimsemiþ, halk dilinde yaygýn olarak kullanýlmaya baþlanmýþ ve birçok iþ yerine isim olmuþ (Ýlki, yukarýda yer verdiðim Mahmut Atalay’ýn Ulus’taki Aspava lokantasý). Öyle ki, dilenciler bile ellerinde ASPAVA yazýlý levhalarla dolaþmaya baþlamýþ.

* * *

Ümit Deniz ve kahramaný Murat Davman’ýn bugünlere taþýnmasýnda, baþrolünde Orhan Günþiray’ýn oynadýðý Yeþilçam filmlerinin katkýsýný da hatýrlatarak sevgili okur...

Þu yeni yýlýn eþiðinde, üstelik ekonomik krizin göbeðinde; hepimize ASPAVA!

*Not: Bu yazýdaki bazý bilgiler Ekþisözlük’ten alýntýlandý - S.G.