Orlando Letelier Suikastý

"Orlando Letelier'in karýsý mýsýnýz?" diye sordu telefondaki meçhul ses. "Evet" diye yanýtladý. "Hayýr" dedi telefondaki, "Siz Orlando Letelier'in dul karýþýsýnýz."

Bir hafta sonra 21 Eylül 1976'da, CIA destekli Pinochet rejiminin önde gelen muhaliflerinden sürgündeki Þilili diplomat Orlando Letelier, Washington'un bir sokaðýnda otomobiline konan bir bombayla paramparça edildi. Patlamada, Letelier'in Amerikalý yardýmcýsý Ronni Moffýt de öldü. Moffýt'in kurtulan kocasý, parçalanan otomobilden çýkar çýkmaz vahþetin sorumlusunun Þilili faþistler olduðunu haykýrmaya baþladý.

Moffýt'in kocasý haklýydý; ancak, o faþistlerin Washington'da güçlü dostlarý vardý. Bir FBI muhbiri suikast komplosunu önceden bildirmiþti; ancak FBI Letelier'i korumak için hiçbir þey yapmadý. Bombalamadan sonra, CIA Baþkaný George Bush FBI'ya, Þilililerin hiçbir þekilde olaya bulaþmadýðýný bildirdi. "CIA bundan emin" dedi Bush, "Çünkü Þili gizli polisi DINA içinde CIA'nýn çok sayýda güvenilir kaynaðý var."

Gerçekte CIA, DINA vurucu timinin ABD'de olduðunu ve Washington'a yöneldiðini biliyordu. CIA, bombalamadan sonra suikastçýlara ait kendi fotoðraf dosyalarýný imha etti.

Arkasýndan CIA ve DINA, Letelier'in, kendisini þehit ilan etmek isteyen solcularca öldürüldüðü yolunda hikâyelerin basýnda yer etmesi çalýþmasýna baþladýlar.

FBI, bir iki hafta içinde Letelier'in katillerini belirledi, ancak birkaç yýl sonra CIA'nýn örtüsü kalkýncaya kadar onlarý resmen suçlamadý. Örtü, suikasttan bir ay sonra, bir Küba uçaðý bombalandýðý ve içindeki 73 yolcusu öldürüldüðünde aralanmaya baþladý. Uçaðý bombalama eylemi, Domuzlar Körfezi olayý ve JFK suikastýyla iliþkisi olan, ayný zamanda CIA ile baðlantýlý aþýrý þiddet yanlýsý Kübalý mültecilerce gerçekleþtirmiþti. Bu grup, El Salvador ve Nikaragua'da da benzer eylemler yapmýþtý.

Küba uçaðý bombalanmasýný soruþturanlar, bu eylemle Letelier/Moffýt suikastýnýn, ayný toplantýda planlandýðýný saptadýlar. Baþka FBI ve CIA mensuplarýnýn da katýldýðý toplantýyý, CIA ile uzun süredir baðlantýsý olan bir kiþi düzenlemiþti.

CIA savunucularý, Letelier'i öldürmekten hükümlü "eski" CIA ajaný Michael Townley ile iki Kübalý göçmenin CIA'nýn emirleri doðrultusunda hareket ettiklerinin hiç kimse tarafýndan kanýtlanamayacaðýný iddia ederler. Ancak durum öyle idiyse, CIA neden alelacele onlarý perdelemeye baþladý?

Bu olay öylesine karmaþýk bir hal aldý ki, Þili Yüksek Mahkemesi, Pinochet'den sonra 1991'de George Bush'a baþvurarak, mahkemede ifade vermeyi düþünüp düþünmediðini sordu. Tabii, Bush'un bu daveti reddettiði konusunda bahse girebilirsiniz.