DEDE KORKUT

**fetvacý seremet** · 03-06-2008, 00:34

DEDE KORKUT

Türklerin masalcý dedesi! Türk'ün geleneklerini, göreneklerini, âdetlerini, inançlarýný, baþka uluslardan farklarýný velhasýl sosyal karakterini masallarýna iþleyen, onu günümüze kadar güzel bir üslup içinde yaþatarak getiren büyük sanatçý!..

Ne doðduðu yýl bellidir, ne de öldüðü yýl... Hatta yaþadýðý yüzyýl bile tartýþmalýdýr. Masallara karýþmýþ bir masalcýdýr Dede Korkut... Ama canlýdýr. Nesre benzeyen þiiri, þiire benzeyen nesriyle bezeli hikâyeleri, günümüzde yazýlanlardan bile daha diri, daha hayata yakýndýr.

KESÝN OLARAK NE ZAMAN YAÞADIÐI BÝLÝNMEMEKTEDÝR

Bazý araþtýrmacýlar, Hz. Peygamberin çaðýnda yaþadýðýný söylerler ve eserleri içinde, bu fikirlerini destekleyen bölümler gösterirler. Bazý araþtýrmacýlar, Uzun Hasan döneminde yaþadýðýný savunurlar ve eserlerinde, Uzun Hasan'ýn yaptýðý savaþlarý ve savaþtýðý kavimleri düþüncelerine kanýt olarak gösterirler. Bazý araþtýrmacýlar da Oðuz Türklerinin masalcý ve destancýsý olduðuna inanýr. Bu düþüncede olanlar, bugün elimizde mevcut 12 destan-hikâyesinden, kendi fikirlerini ispat edecek belgeyi bol bol bulurlar.

Eðer bir sanat eseri, her çaðýn insanlarýnýn hayatlarýna, düþüncelerine denk düþüyorsa, ölümsüz demektir. Dede Korkut destan-masallarý, böylece gerçek bir sanat eseri olduklarýný çaðýmýza kadar tazeliðini yitirmeden gelmeleriyle ispatlamýþlardýr.

Pertev Naili Boratav, Dede Korkut Masallarý için Ýslâm Ansiklopedisi’ne yazdýðý makalede, bu masallarýn 15. yüzyýla kadar sözlü aktarmalarla geldiðini ve 15. yüzyýlýn ikinci yarýsýnda Akkoyunlular tarafýndan yazýya geçirildiðini hatýrlattýktan sonra, elimizde mevcut metinlerde iki ayrý dönemin olaylarý bulunduðunu iþaret ediyor.

DEDE KORKUT MASALLARINI BÝR AKKOYUNLU OZAN ELE ALMIÞTIR

Oðuz Türklerinin Sir-Derya kuzeyindeki (vatanlarýnda 9.-11. yüzyýllar arasýnda ge-çirdikleri hayatlarý, bu masal - destanlara yansýmýþtýr. Birde bu masal - destanlar, yazýya geçirildikleri 15. yüzyýlýn Akkoyunlu beyliðinde oluþmuþ olaylarý kapsamaktadýr. Dede Korkut masallarýnýn temeli, Oðuz Türklerinin hayatlarý üzerine oturtulmuþtur ve bu dönemin örf, adet, gelenek ve yaþayýþ biçimlerini yansýtýr ama ayný gelenek ve görenekleri yaþayýþlarýnda sürdüren Akkoyunlular, masallarý yazýlý biçime sokarken, bazý hikâyeleri, o günlerin olaylarý üzerine oturtarak adapte etmiþlerdir.

Dede Korkut masallarýný kaleme alan Akkoyunlu Ozan, herhalde yüksek bir edebî bilgiye ve maharete sahipti. Belki kendi düþüncelerini de bu masallara katarak onlarý zenginleþtirmiþ, âdeta yeniden hayata kavuþturmuþtur. Vatikan Kitaplýðý’ndaki en eski nüshasýnda "Korkut Ata Aðzýndan, Ozan Aydur" kaydýnýn bulunmasý bunun kanýtýdýr.

Dede Korkut'un hayatý üzerinde kurulmuþ bir efsaneye göre, Dede Korkut, Afrika taraflarýnda doðmuþ, yaþamýþ ve günün birinde kendisine bir mezar kazýldýðýný görmüþtür. Ö-lümden kim korkmaz! Dede Korkut da bu mezardan ve mezar kazýcýlarýndan kurtulmak için diyar diyar kaçmýþ, her gittiði yerde mezarýný ve kazýcýlarýný kendisini bekler görünce daha da uzaklara gitmiþ ve sonunda Sir-Derya nehrinin aðzýna yakýn bir yere gelip hýrkasýný suya yatýrmýþ ve burada tam yüz yýl yaþamýþ.

Bazý önsözlerde, Dede Korkut'un Peygambere elçi gönderildiði yazýlýdýr. Bu eklemelerin, Türklerin Ýslâmiyet’i kabul ettikleri yýllarda yapýldýðý sanýlýyor.

DEDE KORKUT'UN GÜNÜMÜZE KADAR 12 HÝKAYESÝ GELMÝÞTÝR

Dede Korkut, Oðuz Türklerinin "bilicisi" olarak tanýnýr. Nitekim kendisi: "Oðuz halkýnýn baþýna hayýr gelesini, þer gelesini dedim..." diyerek, söylediði hikmetlerle Oðuz Türklerine yol gösterdiðini açýklýyor ve bir Þaman olmasý ihtimalini kuvvetlendiriyor. Þamanlar, ayný zamanda ozan oluyorlar, geçmiþ zamanlarýn hikâyelerini anlatýyorlar, gelecekten haber veriyorlardý.

Dede Korkut'un günümüze kadar gelen 12 hikâyesi þunlardýr:

1 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

2 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

3 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

4 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

5 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

6 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

7 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

8 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ]

9 - Depe-Göz

10 - Uþun Koca oðlu Zegrek

11 - Salur Kazan'ýn tutsak olmasý.

12 - Ýç-oðuza, Taþ-oðuzun baþkaldýrmasý

Bu hikâyelerin 8 tanesi, iç ve dýþ savaþlara aittir. 2 tanesi aþk macerasýný dile getirir. 2 tanesi de mitolojiktir. Fakat hepsi birden, Türk dünyasýný en gerçek biçimde yansýtýr. Üstün bir anlatým gücü, destansý bir üslup, yaþayan diri bir Türkçe ile Türk soyunun kahramanlýðý, uygarlýðý, ahlaký, dinî gelenekleri ve yaþamlarý dile getirilir. Türk mitolojisinin kaynaðý Dede Korkut masallarý, destanlarýdýr...

03-06-2008, 00:34	#1 (permalink)
fetvacý seremet Üyelik tarihi: 15-02-2008 Mesajlar: 418 Ettiði Teþekkür: 383 Aldýðý Teþekkür: 344 Rep Gücü: 2 Rep Puaný: 254 Rep Derecesi :	DEDE KORKUT DEDE KORKUT Türklerin masalcý dedesi! Türk'ün geleneklerini, göreneklerini, âdetlerini, inançlarýný, baþka uluslardan farklarýný velhasýl sosyal karakterini masallarýna iþleyen, onu günümüze kadar güzel bir üslup içinde yaþatarak getiren büyük sanatçý!.. Ne doðduðu yýl bellidir, ne de öldüðü yýl... Hatta yaþadýðý yüzyýl bile tartýþmalýdýr. Masallara karýþmýþ bir masalcýdýr Dede Korkut... Ama canlýdýr. Nesre benzeyen þiiri, þiire benzeyen nesriyle bezeli hikâyeleri, günümüzde yazýlanlardan bile daha diri, daha hayata yakýndýr. KESÝN OLARAK NE ZAMAN YAÞADIÐI BÝLÝNMEMEKTEDÝR Bazý araþtýrmacýlar, Hz. Peygamberin çaðýnda yaþadýðýný söylerler ve eserleri içinde, bu fikirlerini destekleyen bölümler gösterirler. Bazý araþtýrmacýlar, Uzun Hasan döneminde yaþadýðýný savunurlar ve eserlerinde, Uzun Hasan'ýn yaptýðý savaþlarý ve savaþtýðý kavimleri düþüncelerine kanýt olarak gösterirler. Bazý araþtýrmacýlar da Oðuz Türklerinin masalcý ve destancýsý olduðuna inanýr. Bu düþüncede olanlar, bugün elimizde mevcut 12 destan-hikâyesinden, kendi fikirlerini ispat edecek belgeyi bol bol bulurlar. Eðer bir sanat eseri, her çaðýn insanlarýnýn hayatlarýna, düþüncelerine denk düþüyorsa, ölümsüz demektir. Dede Korkut destan-masallarý, böylece gerçek bir sanat eseri olduklarýný çaðýmýza kadar tazeliðini yitirmeden gelmeleriyle ispatlamýþlardýr. Pertev Naili Boratav, Dede Korkut Masallarý için Ýslâm Ansiklopedisi’ne yazdýðý makalede, bu masallarýn 15. yüzyýla kadar sözlü aktarmalarla geldiðini ve 15. yüzyýlýn ikinci yarýsýnda Akkoyunlular tarafýndan yazýya geçirildiðini hatýrlattýktan sonra, elimizde mevcut metinlerde iki ayrý dönemin olaylarý bulunduðunu iþaret ediyor. DEDE KORKUT MASALLARINI BÝR AKKOYUNLU OZAN ELE ALMIÞTIR Oðuz Türklerinin Sir-Derya kuzeyindeki (vatanlarýnda 9.-11. yüzyýllar arasýnda ge-çirdikleri hayatlarý, bu masal - destanlara yansýmýþtýr. Birde bu masal - destanlar, yazýya geçirildikleri 15. yüzyýlýn Akkoyunlu beyliðinde oluþmuþ olaylarý kapsamaktadýr. Dede Korkut masallarýnýn temeli, Oðuz Türklerinin hayatlarý üzerine oturtulmuþtur ve bu dönemin örf, adet, gelenek ve yaþayýþ biçimlerini yansýtýr ama ayný gelenek ve görenekleri yaþayýþlarýnda sürdüren Akkoyunlular, masallarý yazýlý biçime sokarken, bazý hikâyeleri, o günlerin olaylarý üzerine oturtarak adapte etmiþlerdir. Dede Korkut masallarýný kaleme alan Akkoyunlu Ozan, herhalde yüksek bir edebî bilgiye ve maharete sahipti. Belki kendi düþüncelerini de bu masallara katarak onlarý zenginleþtirmiþ, âdeta yeniden hayata kavuþturmuþtur. Vatikan Kitaplýðý’ndaki en eski nüshasýnda "Korkut Ata Aðzýndan, Ozan Aydur" kaydýnýn bulunmasý bunun kanýtýdýr. Dede Korkut'un hayatý üzerinde kurulmuþ bir efsaneye göre, Dede Korkut, Afrika taraflarýnda doðmuþ, yaþamýþ ve günün birinde kendisine bir mezar kazýldýðýný görmüþtür. Ö-lümden kim korkmaz! Dede Korkut da bu mezardan ve mezar kazýcýlarýndan kurtulmak için diyar diyar kaçmýþ, her gittiði yerde mezarýný ve kazýcýlarýný kendisini bekler görünce daha da uzaklara gitmiþ ve sonunda Sir-Derya nehrinin aðzýna yakýn bir yere gelip hýrkasýný suya yatýrmýþ ve burada tam yüz yýl yaþamýþ. Bazý önsözlerde, Dede Korkut'un Peygambere elçi gönderildiði yazýlýdýr. Bu eklemelerin, Türklerin Ýslâmiyet’i kabul ettikleri yýllarda yapýldýðý sanýlýyor. DEDE KORKUT'UN GÜNÜMÜZE KADAR 12 HÝKAYESÝ GELMÝÞTÝR Dede Korkut, Oðuz Türklerinin "bilicisi" olarak tanýnýr. Nitekim kendisi: "Oðuz halkýnýn baþýna hayýr gelesini, þer gelesini dedim..." diyerek, söylediði hikmetlerle Oðuz Türklerine yol gösterdiðini açýklýyor ve bir Þaman olmasý ihtimalini kuvvetlendiriyor. Þamanlar, ayný zamanda ozan oluyorlar, geçmiþ zamanlarýn hikâyelerini anlatýyorlar, gelecekten haber veriyorlardý. Dede Korkut'un günümüze kadar gelen 12 hikâyesi þunlardýr: 1 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 2 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 3 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 4 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 5 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 6 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 7 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 8 - [Linkleri Sadece Kayýtlý Üyeler Görebilir. ] 9 - Depe-Göz 10 - Uþun Koca oðlu Zegrek 11 - Salur Kazan'ýn tutsak olmasý. 12 - Ýç-oðuza, Taþ-oðuzun baþkaldýrmasý Bu hikâyelerin 8 tanesi, iç ve dýþ savaþlara aittir. 2 tanesi aþk macerasýný dile getirir. 2 tanesi de mitolojiktir. Fakat hepsi birden, Türk dünyasýný en gerçek biçimde yansýtýr. Üstün bir anlatým gücü, destansý bir üslup, yaþayan diri bir Türkçe ile Türk soyunun kahramanlýðý, uygarlýðý, ahlaký, dinî gelenekleri ve yaþamlarý dile getirilir. Türk mitolojisinin kaynaðý Dede Korkut masallarý, destanlarýdýr...

Seçenekler
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Cevaplar	son Mesaj
Ak Sakallý Dede	aysaa	Karýþýk Fýkralar	0	17-01-2008 00:18

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)

Sponsor Reklamlar