Ýþte TÜBÝTAK'a sorulan ilginç sorular

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araþtýrma Kurumu'nun (TÜBÝTAK) Bilim ve Teknik Dergisi'nin internet sayfasýndaki "Merak Ettikleriniz" bölümüne yanýtlanmasý istemiyle gönderilen sorular okuyanlarý þaþýrtýyor.

"" sitesinden derlediði bilgilere göre, "Merak ettikleriniz" bölümünde, "Antropoloji, astronomi, bilgisayar, bilim teknik kulübü, biyoloji, botanik, çevre ve iklim, elektronik ve elektronik, fizik, genel, gýda ve teknolojisi, kimya, matematik, psikoloji, satranç, spor, teknoloji-tasarým, týp, yerbilim, inþaat ve mimari ve zooloji" ile ilgili konularda gönderilen çok sayýda soruya cevap veriliyor.



Bölümdeki ilginç sorular arasýnda "Leyleklerde hamilelik ne kadar sürer?", "En uzun rüya 6 saniye midir?', "Aþkýn kimyasý var mý?", "Dünyanýn merkezindeki ateþ sönerse neler olur?", "Bazý insanlar sivrisineklere diðerlerinden neden daha çekici gelir?", "Kýzlýk zarý diðer hayvanlarda da bulunur mu?', "Örümcek, aðýný örerken ipliðini nereden bulur?", 'Neden kaþýnýrýz ve bazen vücudumuzda kaþýnan bir bölgeyi bulamayýz?", "Ben 8 yaþýndayým korsanlar hangi yýlda vardý?", "Sorum çok net sizce uzaylý diye bir þey var mý?", "Kaplumbaðamýn kabuðu çok yumuþamýþ, ne yapabilirim?", "Uzayda dikilen bir bayrak

dünyadaki gibi dalgalanýr mý?", "Fýrtýnalý havalarda, evin içinde de olsam, telefondaysam ya da duþtaysam, beni yýldýrým çarpabileceðini duydum, bu doðru mu?", "Þimþeðin çakýþ hýzý nedir?", "Köpekbalýklarý neden durmadan yüzüyorlar?", "Yýlanlar ve kertenkeleler, niçin sürekli dillerini dýþarýda tutar?" yer alýyor. Bilim ve Teknik Dergisi'nden sorulara bilimsel cevaplar verilerek, ilgililerin merakýný gidermeye çalýþýlýyor.



"Leyleklerde hamileliðin ne kadar sürdüðü" sorusuna, "kuþlarda doðum olayýndan söz edilemediði gibi bir hamilelik döneminden de bahsedilmeyeceði" belirtiliyor. "En uzun süren rüyanýn 6 saniye mi" sorusuna ise "Tekrar eden rüyalarda kiþi sürekli birbirine benzer rüyalar görüyor. Bu tip rüyalar yalnýzca uykunun son evresinde gerçekleþiyor ve 45 dakika sürebiliyor. Ýkinci aykýrý durum ise gerçek gibi rüyalardýr. Gerçek gibi rüyalarda, kiþi uyandýktan sonra birkaç

dakika gördüðünün rüya mý yoksa gerçek mi olduðuna dair bir bocalama dönemi yaþýyor. Bu tip rüyalarýn da süresi 30 dakikayý aþabiliyor" karþýlýðý veriliyor.



"Aþkýn kimyasý var mýdýr" sorusunun yanýtý ise "Aþkýn kimyasý denince ilk akla gelen, feniletilamin (PEA) adlý maddedir" þeklinde. "Bazý insanlarýn, sivrisineklere diðerlerinden neden daha çekici geldiði" sorusu ise "Bilim insanlarý, sivrisineklerin kurbanlarýný neye göre seçtiklerini hala araþtýrýyor. Gerçekten de bazý insanlar sivrisinekler için oldukça popülerken bazýlarý da hiç ilgi görmüyor" diye karþýlýk buldu. "Kýzlýk diðer hayvanlarda da bulunup bulunmadýðý"na iliþkin soruya ise "Kýzlýk zarý (hymen) birçok karasal memelide (kobay, sýçan, köstebek, at, sýrtlan, lama, lemur, vs.) bulunuyor" denildi. "Örümceðin, aðýný örerken ipliðini nereden bulduðu" sorusuna ise "örümceðin aðýný örerken kullandýklarý ipliði bir yerden bulmalarý için

örneðin doðadan toplamalarýnýn gerekmediðini, aslýnda örümcek aðýnýn, bu canlýnýn kendi ürettiði protein yapýsýnda bir madde olduðu" þeklinde yanýt veriliyor.




Bir meraklýnýn, "Sorum çok net; sizce uzaylý diye bir þey var mý?" sorusu ise çok net bir yanýt veriliyor: "Bilmiyoruz!.."





Evinde bakýmýný üstlendiði kaplumbaðasýnýn "kabuðu çok yumuþayan" bir hayvansever ise soru yönelterek, çözüm arýyor. Verilen cevapta, "Haþlanmýþ bir yumurtanýn kabuðunun bir gün kadar suda bekletin. Bu suyu kaplumbaðanýn suyunun içine koyun. Ara ara da haþlamýþ yumurta aký verin. Böylece kabuk için gerekli besin verilmiþ olur" deniliyor. "Köpekbalýklarý neden durmadan yüzüyor" þeklindeki soruya, "Köpekbalýklarýnýn çoðu iki nedenden ötürü durmadan yüzerler; solunum

yapmak ve batmamak için" diye karþýlýk verildi.



Bir kiþinin de siteye ulaþtýrdýðý, "Fýrtýnalý havalarda, evin içinde de olsam, telefondaysam ya da duþtaysam, beni yýldýrým çarpabileceðini duydum, bu doðru mu?" sorusu da "Yýldýrým son derece güçlü ve tehlikeli bir kuvvet. Evet, telefonda konuþuyorsanýz ya da suyla ilgili bir þeylerle uðraþýyorsanýz, evin içinde de olsanýz sizi çarpabilir"

þeklinde cevaplandý.



ÝLGÝNÇ SORULAR VE CEVAPLARDAN BÝR BÖLÜM


Soru: "Yýlanlar ve kertenkeleler, niçin sürekli dillerini dýþarýda tutar?"






Cevap: "Dil dýþarýda tutulmaz, sürekli olarak dýþarýya uzatýlýp, içeriye geri alýnýr. Özellikle yýlanlar ve kertenkelelerde görülen bu davranýþýn esas nedeni, çevreden duyum almaktýr."


Soru: "Balýklarýn hafýzasýnýn kýsa süreli olduðu nasýl bir testle anlaþýlmýþtýr.



Cevap: "Balýklar yalnýzca içgüdüleriyle hareket eden basit canlýlar deðil, akýllý, sorunlarýna zekice çözümler bulan, toplumsal zekaya sahip canlýlar olarak kabul ediliyor."

Soru: "Kargalarýn ortalama ömrünün yaklaþýk 200 yýl olduðunu duydu. Doðru mudur?"

Cevap: "Doðada vahþi olarak yaþayan kargalar en fazla 13-14 yýl kadar yaþarlar"

Soru: "Uzun baðýrsak ve kýsa baðýrsaðýn uzunluðu kaç metredir?"

Cevap: "Saðlýklý bir eriþkinde ince baðýrsak boyu yaklaþýk 6-6,5, kalýn baðýrsak boyuysa yaklaþýk 1,5-2 metre."