• Akýl senin için iyi ve yeminli bir dosttur. Bilgi senin için çok merhametli bir kardeþtir.
• Allâh'a sýðýn, onun emrine itaatsizlik etme!
• Akýl süsü dil, dil süsü sözdür. Ýnsanýn süsü yüz, yüzün süsü gözdür. Ýnsan sözünü dil dili ile söyler; sözü iyi olursa, yüzü parlar.
• Allah'tan ne gelirse ona râzý ol!
• Anlayýþ ve bilgi çok iyi þeydir; eðer bulursan, onlarý kullan ve uçup göðe çýk.
• Bir insan bütün dünyaya tamamen sahip olsa bile, sonunda dünya kalýr; onun kýsmetine ancak iki top bez düþer.
• Bu dünya renkli bir gölge gibidir, onun peþine düþersen kaçar; sen kaçarsan o seni kovalar..
• Bu dünyanýn kusuru bin, meziyeti ise birdir. Ýnsan bunu nasýl geçirirse, o öyle geçer.
• Bütün halka içten gelen merhamet göster.
• Bütün iyilikler bilginin faydasýdýr. Bilgi ile göðe dahi yol bulunur.
• Büyüklük taslayan, kibirli ve küstah adam, tatsýz ve sevimsiz olur; kibirli insanýn itibari günden güne azalýr.
• Eðer kendine candan baðlý birisini arýyorsan, sözün kýsasý, kendinden daha candan birini bulamazsýn.
• Dâima iyilik yap ki, kendin de iyilik bul.
• Doðan ölür, ondan eser olarak söz kalýr. Sözünü iyi söyle, ölümsüz olursun.
• Dünya ve âhireti her ikisini birden elde etmek istersen, þu birkaç iþi býrakma; muktedirsen bunlarý mutlaka yerine getir!
• Elini uzatarak gökteki yýldýzlarý tutsan ve baþýn göðe deðse bile, sonunda sen yine yerdesin.
• Ey asil insan! insanlýðý elinden býrakma; insanlýða karþý daima insanlýkla muamele et.
• Ýþi adaletle yap, buna gayret et; hiç bir zaman zulüm etme; Allah'a kulluk et ve O'nun kapýsýna yüz sür.
• Hangi iþ olursa olsun, sen onu tatlý dille karþýla; her iþte tatlý dil kullanýrsan saadet sana baðlanýr.
• Hiç bir iþte acele etme, sabýrlý ol, kendini tut; sabýrlý insanlar arzularýna eriþirler.
• Diline ve gözüne sahip ol, boðazýna dikkat et; az ye, fakat helal ye.
• Hangi iþe girersen, önce sonunu düþün; sonu düþünülmeyen iþler, insana zarar getirir.
• Baþkasýnýn zararýný isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap, kendi heva ve heveslerine hakim ol.
• Bak, doðan ölür; ondan, eser olarak, söz kalýr; sözünü iyi söyle! ölümsüz olursun.
• Ýnsanýn bunca zahmet çekmesi hep boðazý ve sýrtý içindir; mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebali altýnda kalýr.
• Ey nimet sahibi olan kimse, þükret. Þükredene Tanrý nimetini artýrýr.
• Ýnsan nadir deðil, insanlýk nadirdir. Ýnsan az deðil, doðruluk azdýr.
• Ýnsanýn bunca zahmet çekmesi hep boðazý ve sýrtý içindir. Mal toplar, yiyemez; öldükten sonra da vebalý altýnda kalýr.
• Çok mal aç gözlüyü doyurmaz. Ecel gelince piþman olur, fakat artýk iþini yoluna koyamaz.
• Akýl bir meþaledir. Kör için göz, ölü vücut için can, dilsiz için sözdür.
• Kötülük edersen, kötülüðün karþýlýðý piþmanlýktýr. Elinden gelirse, kötülüðün inadýna iyilik yap.
• Çok dinle fakat az konuþ. Sözü akýl ile söyle ve bilgi ile süsle.
• Fenalýk cahillikten doðar, hastalýklar kötülükler hep ayný noksanlýktan ileri gelir. Fakat tedavi ile hastalara þifa verilebilir; terbiye ile kötüler iyi edilebilir; okumak yoluyla da bilgisizlere bilgi verilmiþ olur.
• Gönlünü ve dilini doðru tut!
• Gurur faydasýzdýr, o insanlarý kendinden soðutur. Alçak gönüllülük ise insaný yükseltir.
• Halka faydalý ol, onlara zarar verme!
• Her mahlûk kendi nasibini alýr. Yürüyenler yiyeceklerini ve uçanlar da yemlerini bulurlar.
• Her sözü söz diye aðzýndan çýkarma. Lüzumlu olan sözü düþünerek ve ihtiyatla söyle.
• Her bakýmdan tam zengin olmak istersen, kanaatkâr ol. Böylece kendi nasibini elde etmiþ olursun.
• Huzur istersen zahmet ile birlikte gelir. Sevinç istersen kaygý ile birlikte bulunur.
• Ýþe acele ile girme, sabýr ve teenni ile hareket et. Acele yapýlmýþ olan iþler yarýn piþmanlýk getirir.
• Ýnen yükselir, yükselen iner, parlayan söner ve yükselen durur.
• Ýnsan süsü, yüz; yüzün süsü, göz; aklýn süsü, dil; dilin süsü, sözdür.
• Ýnsan, binlerce yaþasa, arzu ettiði þeylere kavuþsa bile, yine dileði bitmez.
• Ýnsana insanlýðý nisbetinde mukabelede bulun. Böyle mukabelede bulunduðu için, insana insan adý verilmiþtir.
• Ýnsaný dil kýymetlendirir ve insan onunla saadet bulur. Ýnsaný dil kýymetten düþürür ve insanýn dili yüzünden baþý gider.
• Ýnsanlarýn seçkini insanlýða faydalý olan insandýr. Halk nazarýnda muteber kimse, merhametli olan insandýr.
• Ýyi hareket et, kötülerin zararlarýný ortadan kaldýr!"
• Kara toprak altýndaki altýn, taþtan farksýzdýr. Oradan çýkýnca, beylerin baþýnda tuð tokasý olur.
• Kimin sana biraz emeði geçerse, sen ona karþýlýk daha fazlasýný yapmalýsýn.
• Kötülük deðersiz bir þey olduðu için, onu yapan da deðersizdir.
• Menfaat sandalyeye benzer; baþýnda taþýrsan seni küçültür, ayaðýnýn altýna alýrsan seni yükseltir.
• Öfke ve gazapla iþe yaklaþma; eðer yaklaþýrsan, ömrü heder edersin.
• Söz aðýzda iken sahibinin esiridir, aðýzdan çýktýktan sonra sahibi onun esirdir.
• Yalnýz kendi menfaatini gözeten dosta gönül baðlama. Fayda görmezse, sana düþman olur, ondan vazgeç.